Pomnik upamiętniający miejsce urodzin legendy polskiego podziemia antykomunistycznego, dowódcy OPI/15 PP „Wilków” AK, Majora Mariana Bernaciaka „Orlika”.
Pomnik umiejscowiony przy jego domu rodzinnym w Zalesiu powstał z inicjatywy Lucjana Bernaciaka – brata „Orlika”, staraniem Komitetu Społecznego w osobach Jarosława Żaczka – zastępcy burmistrza Ryk, Elżbiety Wojciechowskiej, Anny Miłosz, Jana Kary i honorowego członka Komitetu Henryka Gośniaka ps. Cezary.
Płaskorzeźbę w kamieniu na podstawie zdjęcia z wjazdu „Orlika” do Ryk 26 lipca 1944r. wykonał artysta rzeźbiarz Witold Marcewicz.
Odsłonięcie i poświęcenie pomnika poprzedzone Mszą Św. w Kościele w Rykach odbyło się w dniu 26 czerwca 2005 r. Odsłonięcie pomnika odbyło się w asyście wojskowej – odczytano apel poległych, oddano salwę honorową oraz złożono wieńce pod pomnikiem. Podczas uroczystości obecni byli żołnierze „Orlika”, m.in. brat Mariana Bernaciaka – Lucjan Bernaciak „Janusz” oraz 29 pocztów sztandarowych.
Z okazji odsłonięcia pomnika wydano także publikację pt. „Marian Bernaciak „Orlik” autorstwa Mirosława Suleja.
Budowie pomnika patronował 14 osobowy Komitet Honorowy pod przewodnictwem Biskupa Zbigniewa Kiernikowskiego. W składzie Komitetu Honorowego Budowy Pomnika znalazły się m.in. takie osoby jak ówczesny Prezydent Warszawy Lech Kaczyński, Władysław Bartoszewski – Przewodniczący Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Stanisław Karolkiewicz – Prezes Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Mieczysław Huchla – Prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia „Wolność i Niezawisłość” oraz Lucjan Bernaciak – brat „Orlika”.
