Krzyż nad Buksą

Krzyż upamiętniający miejsce egzekucji czterech żołnierzy AK-WiN dokonanej 15 stycznia 1947 r. po pokazowym procesie komunistycznym 10 żołnierzy 15 PP „Wilków” AK, który został przeprowadzony w Domu Strażaka. Podczas tego pokazowego procesu sędziowie Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie skazali na śmierć Jana Filipka „Glizę” z Kawęczyna, Stefana Kamarka z Ziemi Wołyńskiej, Władysława Warownego „Dęba” z Dąbi oraz Adama Zdrojewskiego „Sępa” z Żabianki. Pozostali sądzeni w tym procesie – Zofia Gągałówna „Blondynka”, Jadwiga Narajczyk „Celina”, Kazimierz Filipek „Puchacz”, Stanisław Madoń „Lew” i Arkadiusz Olek „Mały” zostali skazani na karę więzienia.
Tego samego dnia po zmroku, w odległości ok. 10 m od krzyża wykonano wyrok strzałami w tył głowy. Zwłoki zakopano w bagnie pobliskiego stawu Buksa. W lipcu 1947r. wydano rodzinom skazanych zgodnę na zabranie ciał i pogrzeb. Mszę świętą pogrzebową w intencji zamordowanych odprawiono 31 lipca 1947r. W kościele w Rykach, a ciała zostały pochowane na cmentarzu parafialnym przy ul. Królewskiej.
Krzyż postawiony i poświęcony został 23 września 1991 r. staraniem Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Rykach i ówczesnego prezesa Stanisława Królika ps. „Sosna”

 

Msza Św Żałobna 31.07.1947 w kościele w Rykach za-zamordowanych 15.01.1947